Unitatis Redintegratio – Het Decreet van Vaticanum II over Oecumene

Vaticanum II document, Unitatis Redintegratio # 1:
“Toch verlangen bijna allen, zij het ook op verschillende wijze, naar de éne en zichtbare Kerk van God, die werkelijk universele Kerk, gezonden tot heel de wereld om haar te bekeren tot het Evangelie en haar te redden tot glorie van God.”6

Helemaal in het begin van het Decreet over Oecumene verkondigt Vaticanum II dat bijna iedereen verlangt naar een ware universele Kerk, die de bekering van de wereld tot het Evangelie als haar zending ziet. Wat is de ware universele Kerk, die als zending heeft om de wereld tot het Evangelie te bekeren? Dat is natuurlijk de Katholieke Kerk, die alleen de enige ware Kerk van Christus is. Dus waar heeft Vaticanum II het dan over? Waarom leert Vaticanum II dat bijna iedereen verlangt naar de ware Katholieke Kerk als we die al hebben? Het antwoord is dat Vaticanum II leert dat men moet verlangen naar de ware Katholieke Kerk omdat het leert dat ze nog niet bestaat! Voor degenen die er nog aan twijfelen dat Vaticanum II hier ontkende dat de Katholieke Kerk bestaat, citeren we de uitleg die Johannes Paulus II zelf aan deze passage gaf.

Johannes Paulus II, Homilie, 5 december 1996, sprekend over bidden met niet-katholieken: “Als we samen bidden, doen we dat in het verlangen ‘dat er één zichtbare Kerk van God moge komen, een Kerk die waarlijk universeel is en gezonden tot heel de wereld om haar te bekeren tot het Evangelie en haar te redden tot glorie van God’ (Unitatis Redintegratio, #1).”

Hier zien we dat Johannes Paulus II zelf bevestigt dat het verlangen naar de enige zichtbare Kerk van Christus een verlangen is, dat aan beide zijden aanwezig is – bij katholieken en niet-katholieken, wat betekent dat in het Decreet over Oecumene (waaruit Johannes Paulus II citeerde) Vaticanum II in feite verlangt naar de ene universele Kerk van Christus. Vaticanum II ontkent dus dat de Katholieke Kerk de enige universele Kerk van Christus is.

Unitatis Redintegratio bevestigt ook dat alle gedoopte en belijdende 'christenen' in gemeenschap met de Kerk verbonden zijn en terecht de naam van christen dragen, terwijl er niets gezegd wordt over de noodzaak voor hen om zich te bekeren tot het katholieke geloof om gered te kunnen worden.

Vaticanum II, Unitatis Redintegratio #3: “Want zij, die in Christus geloven en geldig gedoopt zijn, hebben een zekere, zij het onvolmaakte, gemeenschap met de katholieke Kerk. Ongetwijfeld bestaan er, op grond van verschillen van allerlei aard, tussen hen en de katholieke Kerk, in de leer en soms ook in de discipline, en eveneens met betrekking tot de structuur van de Kerk, talrijke en soms ernstige beletselen voor een volledige kerkelijke gemeenschap, die de oecumenische beweging uit de weg tracht te ruimen. Toch worden deze mensen, door het geloof in het Doopsel gerechtvaardigd, in Christus ingelijfd en daarom dragen zij met recht de erenaam van Christen en worden zij door de kinderen van de katholieke Kerk met recht erkend als broeders in de Heer.”7

Merk op dat Vaticanum II leert dat deze leden van protestantse en schismatieke sekten in gemeenschap staan met de Katholieke Kerk (zij het gedeeltelijk), broeders zijn van dezelfde Kerk, en met recht christenen worden genoemd. De Katholieke Kerk daarentegen leert dat ze buiten de gemeenschap van de kerk staan en vreemden zijn voor haar gelovigen. Dit is regelrecht in tegenspraak met de leer van Vaticanum II.

Paus Leo XIII, Satis Cognitum (# 9), 29 juni 1896:
“De Kerk heeft zich altijd aan dezelfde gedragslijn vastgehouden, zoals blijkt uit de eenstemmige leer van de heilige Vaders; want ook zij plachten allen, die ook maar in de geringste mate waren afgeweken van een onderdeel van de door het wettig leergezag voorgehouden leer, te beschouwen als buiten de katholieke gemeenschap staande en vreemden voor de Kerk.”8

Het volgende citaat is van een artikel dat verscheen in St. Anthony Messenger, een blad dat veel gelezen wordt en volledig wordt goedgekeurd door de Vaticanum II-sekte,. We kunnen zien hoe deze "goedgekeurde" publicatie de leer van het Decreet van Vaticanum II over de oecumene heeft verstaan.

Renee M. Lareau, "Vatican II for Gen-Xers," St. Anthony Messenger, november 2005, p. 25:
"Unitatis Redintegratio (Decreet over de oecumene) en Nostra Aetate (Verklaring over de verhouding van de kerk tot niet-christelijke godsdiensten) toonde opvallende veranderingen in de houding van de Kerk tegenover andere geloven. Voor een in het verleden bekrompen instelling die benadrukte dat er buiten de Kerk geen heil was en dat de Katholieke Kerk de enige ware Kerk van Christus was, was de ruimdenkendheid die deze leringen typeerde opmerkelijk. Unitatis Redintegratio bevestigde dat de Kerk alle christenen omvat en niet is beperkt tot alleen de Katholieke Kerk, terwijl Nostra Aetate erkende dat de waarheid en heiligheid van niet-christelijke godsdiensten het werk was van dezelfde éne ware God.”9

Heeft Renee Vaticanum II verkeerd begrepen? Nee, we hebben net aangetoond dat dit juist precies is wat Unitatis Redintegratio leert. We zullen nu zien we dat het ontkent dat de Kerk volledig katholiek is en stelt dat er voor de bovengenoemde sekten redding is.

Vaticanum II document, Unitatis Redintegratio # 4:
“Toch is de verdeeldheid van de christenen voor de Kerk een beletsel om de volheid van de haar eigen katholiciteit te verwezenlijken in de kinderen, die wel door het doopsel tot haar behoren, maar gescheiden zijn van de volledige gemeenschap met haar. En ook voor de Kerk zelf wordt het zo moeilijker om de volheid van de katholiciteit in de werkelijkheid van het leven in ieder opzicht tot uitdrukking te brengen.”10

Hier, in # 4 van hetzelfde Decreet over de oecumene, ontkent Vaticanum II dat de Kerk van Christus volledig katholiek is! Als u dit gelooft, kunt u zelfs niet de geloofsbelijdenis van de apostelen bidden: "Ik geloof in ... de heilige Katholieke Kerk. "Je zou dan moeten zeggen: "Ik geloof in de niet volledig Katholieke Kerk.”Maar waarom zou Vaticanum II zo'n belachelijke ketterij verkondigen? Er is een reden. Het woord katholiek betekent "universeel". Zoals we al gezien hebben, verwerpt Vaticanum II dat de Katholieke Kerk de universele Kerk van Christus is door te leren dat bijna iedereen verlangt naar de universele Kerk, alsof die niet bestaat.

“Kardinaal” Ratzinger, Dominus Iesus # 17, goedgekeurd door tegenpaus Johannes Paulus II, 6 augustus 2000:
“Daarom is de Kerk van Christus ook in deze Kerken aanwezig en werkzaam, ofschoon zij niet de volledige gemeenschap met de Katholieke Kerk hebben, in zoverre zij de katholieke leer over het primaat niet aanvaarden, dat de bisschop van Rome volgens Gods wil objectief bezit en over de hele Kerk uitoefent.”11

De religie van Vaticanum II is van mening dat de kerk van Christus groter is dan de Katholieke Kerk. Aangezien het Decreet over de de oecumene spreekt van een verlangen naar de universele Kerk van Christus ontkent het dat de Katholieke Kerk de universele Kerk van Christus is. Hieruit kan men logischerwijs concluderen dat Vaticanum II leert dat "de Kerk" (d.w.z. de universele Katholieke Kerk) niet in staat is om haar katholiciteit/universaliteit volledig te realiseren, vanwege "de verdeeldheid onder christenen". Met andere woorden, volgens de duidelijke leer van Vaticanum II, verhindert de verdeeldheid onder de talloze protestantse sekten, Oosterse schismatieke sekten en de Katholieke Kerk dat de universele Kerk (waar we allemaal lid van zijn volgens Vaticanum II) haar ware katholiciteit (universaliteit) volledig kan realiseren.

Dit alles is een definitieve bevestiging dat Vaticanum II leert dat ketterse en schismatieke sekten de Kerk van Christus vormen. Vaticanum II zegt dat er, door de verdeeldheid tussen deze sekten, afbreuk wordt gedaan aan de universalitiet van de Kerk van Christus. Maar dit zou een loze opmerking zijn als de Kerk niet van mening is dat deze sekten deel uitmaakten van de Kerk van Christus. Nu we dit hebben uitgelegd, zullen we Paus Clemens VI en Paus Leo XIII citeren, die deze afschuwelijke ketterij weerspreken.

Paus Clemens VI, Super quibusdam, 20 september 1351:
"We vragen: in de eerste plaats, of u en de Kerk van de Armeniërs die gehoorzaam is aan u, gelooft dat al diegenen die in de doop hetzelfde katholiek geloof hebben ontvangen, en zich daarna teruggetrokken hebben en zich in de toekomst terug zullen trekken uit de gemeenschap van DEZELFDE ROOMSE KERK, DIE ALS ENIGE KATHOLIEK IS, schismatici en ketters zijn, als ze hardnekkig gescheiden blijven van het geloof van deze Roomse kerk.”12

Paus Leo XIII, Satis Cognitum (# 9), 29 juni 1896:
“De Kerk heeft zich altijd aan dezelfde gedragslijn vastgehouden, zoals blijkt uit de eenstemmige leer van de heilige Vaders; want ook zij plachten allen, die OOK MAAR IN DE GERINGSTE MATE WAREN AFGEWEKEN VAN EEN ONDERDEEL VAN DE DOOR HET WETTIG LEERGEZAG VOORGEHOUDEN LEER, te beschouwen als buiten de katholieke gemeenschap staande en ALS UIT DE DE KERK UITGESTOTEN.”13

Zoals we kunnen zien, breken ketters de universaliteit of katholiciteit niet af als zij de Katholieke Kerk verlaten. Ze verlaten de kerk gewoon. Maar het Decreet over de oecumene van Vaticanum II ziet dit anders:

Michael J. Daley, "De 16 documenten van het Concilie", St. Anthony Messenger, november 2005, p. 15:
"Decreet over de oecumene (Unitatis Redintegratio) verlangt het herstel van de eenheid onder alle christenen, niet gewoon een terugkeer naar Rome. Het geeft toe dat beide partijen schuldig zijn aan de historische verdeeldheid en geeft richtlijnen voor oecumenische activiteiten.”14

Volgens deze commentator leerde Vaticanum II dat de protestanten en schismatici niet als enige schuld hadden aan het verlaten van de Katholieke Kerk; beide kanten waren schuldig. Heeft Daley Vaticanum II verkeerd begrepen? Nee, dit is nu precies wat Vaticanum II leert met deze verbazingwekkende uitspraak:

Als we verder gaan, komen we bij # 3 van het Decreet over de oecumene:

Het document van Vaticanum II, Unitatis Redintegratio # 3:
“Bovendien kunnen er onder de elementen of waarden, die alle samen de Kerk opbouwen en levend maken, verschillende, ja soms zeer vele en uitermate belangrijke worden aangetroffen buiten het zichtbaar geheel van de katholieke Kerk, zoals: het geschreven Woord van God, het genadeleven, het geloof, de hoop en de liefde, en andere innerlijke gaven van de Heilige Geest en zichtbare elementen.”15

Hier in # 3 van het Decreet over de oecumene komen we nog meer ketterij tegen. Het beweert dat "het genadeleven" (heiligmakende genade / rechtvaardiging) kan bestaan buiten de zichtbare grenzen van de Katholieke Kerk. Dit is rechtstreeks in strijd met de plechtige lering van paus Bonifatius VIII in de Bul Unam Sanctam.

Paus Bonifatius VIII, Unam Sanctam, 18 november 1302:
“Aangespoord door geloof, moeten we geloven en handhaven dat de Kerk één is, heilig, katholiek en ook apostolisch. We geloven vast in haar en we bekennen met eenvoud dat er buiten deze Kerk geen redding is noch vergeving van zonden, de echtgenoot die in Hooglied verkondigt: “Eén is mijn duif, mijn volmaakte.”16

Vaticanum II weerspreekt het dogma dat er geen vergeving van zonden buiten de Katholieke Kerk is door te beweren dat men het genadeleven (dat houdt ook de kwijtschelding van zonden in) kan bezitten buiten de Katholieke Kerk. En er is meer ketterij in dezelfde paragraaf van het decreet over de oecumene. Vaticanum II beweert botweg dat de gemeenschappen die het heeft beschreven, middelen van redding zijn.

Het document van Vaticanum II, Unitatis Redintegratio (# 3):
“Daarom zijn ook de afgescheiden Kerken en gemeenschappen, ofschoon zij volgens onze overtuiging bepaalde tekorten vertonen, geenszins zonder betekenis en waarde in het heilsmysterie. Want de Geest van Christus weigert niet, zich van haar te bedienen als heilsmiddelen, die hun kracht ontlenen aan de volheid zelf van genade en waarheid, aan de katholieke Kerk toevertrouwd.”17

Dit is een van de ergste ketterijen van Vaticanum II. Het is een verwerping van het dogma Buiten de Kerk Is er Geen Redding.

Paus St. Pius X, Editae saepe (# 29), 26 mei 1910:
“Alleen de Kerk bezit tezamen met haar magisterium de macht om de maatschappij te besturen en te heiligen. Door haar bedienaren en dienaars (ieder op zijn eigen plaats en in zijn eigen functie), verleent zij het mensdom de geschikte en noodzakelijke heilsmiddelen.”18

Paus Eugenius IV, Concilie van Florence, “Cantate Domino”, 1441, ex cathedra:
"De Heilige Roomse Kerk gelooft vast, belijdt en verkondigt dat iedereen die zich buiten de Katholieke Kerk bevindt, niet alleen heidenen, maar ook Joden, ketters en schismatici geen deel kunnen hebben aan het eeuwige leven, maar naar het eeuwige vuur zullen gaan, dat gereed staat voor de duivel en zijn engelen, tenzij zij voor het einde van hun leven zich bij haar hebben aangesloten...”19

In zijn Decreet over de oecumene leert Vaticanum II ook dat niet-katholieken van Christus getuigen door hun bloed te vergieten. De volgende alinea houdt in dat er heiligen en martelaren voor Christus zijn in niet-katholieke Kerken, wat ketterij is.

Het document van Vaticanum II, Unitatis Redintegratio # 4:
“Van de andere kant moeten de katholieken de echt christelijke waarden uit het gemeenschappelijk erfgoed bij de van ons gescheiden broeders en zusters met vreugde erkennen en waarderen. Het erkennen van de rijkdom van Christus en van werken van deugd in het leven van anderen, die getuigenis afleggen voor Christus, soms tot aan het vergieten van hun bloed, is billijk en heilzaam; want God is altijd wonderbaar en verheven in zijn werken.”20

Zich baserend op deze lering, herhaalde Johannes Paulus II deze ketterij vele keren en bouwde hij erop voort.

Johannes Paulus II, Ut Unum Sint (# 1), 25 mei 1995:
“Het moedige getuigenis van de vele martelaren van onze eeuw, onder wie leden van Kerken en kerkelijke Gemeenschappen die niet in volle gemeenschap met de katholieke Kerk zijn, geeft nieuwe kracht aan de oproep van het Concilie en herinnert ons aan onze plicht om naar zijn aansporing te luisteren en haar in praktijk te brengen. ”21

Johannes Paulus II, Ut Unum Sint (# 84), 25 mei 1995:
“Hoewel op onzichtbare wijze, is de communio tussen onze gemeenschappen, zij het nog onvolledig, werkelijk en stevig gevestigd op de volle gemeenschap van de heiligen - van hen die aan het einde van een leven dat trouw was aan de genade, in gemeenschap zijn met Christus in heerlijkheid. Deze heiligen komen van alle Kerken en kerkelijke Gemeenschappen die hun toegang gaven tot de gemeenschap van de verlossing.”22

De Katholieke Kerk leert dogmatisch dat er buiten de Kerk geen christelijke martelaren zijn.

Paus Pelagius II, epistel (2) Dilectionis vestrae, 585:
"Degenen die niet bereid waren om eensgezind te zijn in de Kerk van God, kunnen niet bij God blijven; ook al branden ze, overgegeven aan vlammen en vuur, of worden ze voor wilde dieren gegooid en leggen ze hun leven neer, toch zal er voor hen niet die kroon van het geloof zijn, maar de straf voor ongeloof, geen glorieuze vruchten (van godsdienstige deugdzaamheid), maar de ondergang in wanhoop. Zo iemand kan worden gedood; hij kan niet worden gekroond.”23

Paus Eugenius IV, Concilie van Florence, Cantate Domino, sessie 11, 4 febr. 1442:
“... niemand, hoeveel aalmoezen hij ook heeft gegeven, ook al heeft hij voor de naam van Christus zijn bloed uitgestort, kan worden gered, als hij niet in de schoot en eenheid van de Katholieke Kerk blijft."24

In het Decreet over de Oecumene, leert Vaticanum II ook dat oosterse ketters en schismatici de Kerk helpen groeien.

Het document van Vaticanum II, Unitatis Redintegratio (#’s 13-15):
“Thans willen wij onze aandacht richten op de twee voornaamste categorieën van scheuringen, die het kleed zonder naad van Christus hebben geschaad. De eerste categorie van scheuringen ontstond in het Oosten, ofwel door de bestrijding van de dogmatische formules van de concilies van Efeze en Chalcedon, ofwel later door de verbreking van de kerkelijke gemeenschap tussen de oosterse patriarchaten en de Zetel van Rome… Het is ook algemeen bekend, met hoeveel liefde de oosterse christenen de heilige liturgie vieren, vooral de Eucharistie… Daarom wordt door de viering van de Eucharistie van de Heer in deze afzonderlijke Kerken de Kerk van God opgebouwd en tot groei gebracht; en de concelebratie brengt hun gemeenschap tot uitdrukking."25

De Katholieke Kerk leert dat ketters de poorten van de hel zijn.

Paus Vigilius, Tweede Concilie van Constantinopel, 553:
"Nu deze zaken zeer nauwgezet zijn behandeld, houden we in gedachten wat er beloofd is met betrekking tot de heilige Kerk en Hem die zei dat de poorten van de hel haar niet zullen overweldigen (hieronder verstaan we de dodelijke tongen van ketters) ... en dus hoort de duivel, de vader van de leugen, bij de onbeheerste tongen van ketters, samen met hun ketterse geschriften en de ketters zelf, die zelfs tot hun dood in hun ketterij hebben volhard."26

Paus St. Leo IX, In terra pax hominibus, 2 september 1053, aan de "Vader" van het Oosten Orthodox, Michael Cerularius, Chap. 7:
"De heilige kerk is gebouwd op een rots, die Christus is, en op Petrus of Kefas, de zoon van Johannes, die eerst Simon heette, zodat ze nooit door de poorten van de hel zou worden overwonnen , dat wil zeggen, door twistgesprekken van ketters, die de ijdelen tot de ondergang voeren,."27

Een andere ketterij die een vooraanstaande plaats inneemt in het Decreet over de oecumene is de voortdurende uitdrukking van respect voor de leden van niet-katholieke religies.

Het document van Vaticanum II , Unitatis Redintegratio # 3:
“In latere eeuwen echter zijn er grotere onenigheden ontstaan en hebben omvangrijke gemeenschappen zich afgescheiden van de volledige gemeenschap van de katholieke Kerk, soms niet zonder de schuld van mensen van beide partijen. De kinderen echter, die nu geboren worden in dergelijke gemeenschappen en er gevormd worden tot het geloof in Christus, kan men niet beschuldigen van de zonde van afscheiding, en de katholieke Kerk koestert jegens hen een broederlijke eerbied en liefde.”28

Het is niet zo dat de Katholieke Kerk de leden van niet-katholieke religies met respect beschouwt. De Kerk werkt aan hun bekering en hoopt dat ze zich zullen bekeren, maar hekelt en vervloekt als ketterse sekteleden allen die de katholieke leer verwerpen:

Paus Innocentius III, Vierde Lateraans Concilie, 1215, Constitutie 3, Over ketters:
"Wij excommuniceren en vervloeken elke ketterij die zichzelf verheft tegen dit heilige, orthodox en katholiek geloof dat we hierboven hebben uiteengezet. Wij veroordelen alle ketters, ongeacht hun naam. Ze hebben uiteraard verschillende gezichten maar hun staarten zijn aan elkaar verbonden aangezien zij in hun trots op elkaar lijken.”29

Paus Pelagius II, epistel (1) Quod ad dilectionem, 585:
"Als iemand echter iets oppert, gelooft of het waagt iets te verkondigen wat in strijd is met dit geloof, zo wete hij dat hij is veroordeeld en ook vervloekt volgens de overtuiging van dezelfde Vaders."30

Eerste Concilie van Constantinopel, 381, Can. 1:
“Iedere ketterij moet vervloekt worden en in het bijzonder die van de Eunomianen of Anomoeërs, die van de Arianen of Eudoxianen, die van de Semi-Arianen of Pneumatomachianen, die van de Sabellianen, die van de Marcellianen, die van de Photinianen en die van de Apollinaristen.”31

Het Decreet over de oecumene van Vaticanum II leert ook dat wij in theologische kwesties niet-katholieken op voet van gelijkheid moeten behandelen.

Vaticanum II document, Unitatis Redintegratio # 9:
“Men moet de mentaliteit van onze gescheiden broeders leren kennen… Voor de verwezenlijking hiervan zijn bijeenkomsten van beide partijen, waar vooral theologische problemen besproken worden en waarbij men elkaar op voet van gelijkheid behandelt, van zeer groot nut, op voorwaarde echter, dat zij, die, onder toezicht van hun gezagdragers, daaraan deelnemen, inderdaad deskundig zijn.”32

Merk op hoe met name de formulering van het decreet over de oecumene van Vaticanum II hieronder wordt veroordeeld door Paus Pius XI in zijn encycliek tegen de oecumene. Vaticanum II beveelt aan dat we ketters op gelijk voet “behandelen”, terwijl Paus Pius XI de ketters beschrijft als bereid om met de Kerk van Rome te “onderhandelen”, maar alleen “als gelijken met een gelijke”! Wanneer iemand ziet hoe uitdrukkelijk Vaticanum II de eerdere leer van het Magisterium tegenspreekt, kan men zich alleen maar afvragen: was het Satan zelf, die de documenten van Vaticanum II schreef?

Paus Pius XI, Mortalium Animos (# 7), 6 jan. 1928, sprekend over ketters:
“Intussen verzekeren zij, dat zij met de Kerk van Rome volgaarne willen onderhandelen, maar op voet van gelijkheid, als gelijken met een gelijke...”33

Voetnoten bij hoofdstuk 8:
6 Decrees of the Ecumenical Councils, 1990, Vol. 2, p. 908.

7 http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-

ii_decree_19641121_unitatis-redintegratio_en.html

8 The Papal Encyclicals, by Claudia Carlen, Raleigh: The Pierian Press, 1990, Vol. 2 (1878-1903), p. 393.

9 Renee M. Lareau, “ Vatican II for Gen-Xers,” St. Anthony Messenger, november 2005, p. 25.

10 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 912.

11 “Cardinal” Ratzinger, Dominus Iesus #17, goedgekeurd door Johannes Paulus II, 6 augustus 2000.

12 Denzinger 570a.

13 The Papal Encyclicals, Vol. 2 (1878-1903), p. 393.

14 Michael J. Daley, “The Council’s 16 Documents” St. Anthony Messenger, nov. 2005, p. 15.

15 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 910.

16 Denzinger 468.

17 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 910.

18 The Papal Encyclicals, Vol. 3 (1903-1939), pp. 121-122.

19 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 578; Denzinger 714.

20 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 912.

21 The Encyclicals of John Paul II, Huntington, in: Our Sunday Visitor Publishing Division, 1996, p. 914.

22 The Encyclicals of John Paul II, p. 965.

23 Denzinger 247.

24 Denzinger 714.

25 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, pp. 915-916.

26 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 113.

27 Denzinger 351.

28 http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vatii_

decree_19641121_unitatis-redintegratio_en.html

29 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 233.

30 Denzinger 246.

31 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 31.

32 Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 914.

33 The Papal Encyclicals, Vol. 3 (1903-1939), p. 315.